‘ประโยชน์ใช้สอยมาก่อนรูปแบบ’ กับแนวคิดการเลือกใช้งานบานเกล็ดอลูมิเนียม

“ไม่ว่าจะเป็นนกอินทรีที่บินโฉบเฉี่ยว ดอกแอปเปิ้ลเบ่งบาน ม้าที่ทำงานหนัก หงส์ท่องนภา ใบโอ๊กที่แผ่กิ่งก้านสาขา สายน้ำที่คดเคี้ยว เมฆเคลื่อนตัวเหนือดวงอาทิตย์ ทุกสิ่งทำตามหน้าที่ของมันเสมอ มันคือกฎหมาย เมื่อหน้าที่ไม่เปลี่ยน รูปร่างจึงไม่เปลี่ยน”

คำกล่าวของหลุยส์ ซัลลิแวน สถาปนิกชาวอเมริกัน ผู้คิดค้นวลี “Form Follow Function” หรือ “ประโยชน์ใช้สอยย่อมมาก่อนรูปแบบ” ในบทความของเขาเมื่อปี 1896 ซึ่งมองว่าความงามของสถาปัตยกรรม ควรมาจากประโยชน์ใช้สอย แทนที่จะใช้การตกแต่งประดับประดาหรือสไตล์เพียงอย่างเดียว ตัวอย่างเช่น การออกแบบเก้าอี้สักหนึ่งชิ้น ก็ต้องมีปัจจัยในการออกแบบทั้งด้านวัสดุ โครงสร้าง รูปร่าง ขนาด หรือสี เนื่องจากการใช้งานเกิดขึ้นในหลากหลายพื้นที่ ทั้งเก้าอี้ในสวนสาธารณะ บ้านพักอาศัย สำนักงาน โรงแรม ซึ่งจะสะท้อนความต้องการหรือจุดประสงค์ของการออกแบบ ที่มาจากการใช้งานของมนุษย์

โดยเฉพาะโลกในยุคดิจิทัลที่ทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว รูปแบบภายนอกของผลิตภัณฑ์หรือการออกแบบสถาปัตยกรรม ต้องมาจากการศึกษาความรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมของมนุษย์ เพื่อให้ผู้คนใช้ประโยชน์ได้ง่ายมากยิ่งขึ้น ซึ่งทำให้หลักความเชื่อของซัลลิแวนยังคงเป็นจริง แต่บางทีการแสดงออกในรูปแบบใหม่ ที่สอดคล้องกับยุคสมัย ก็คือการทำงานตามความต้องการของมนุษย์ และสร้างสรรค์รูปแบบที่เป็นไปตามพฤติกรรมของมนุษย์นั่นเอง

ผิวอาคารที่แสดงออกตามพื้นที่ภายใน

เมื่อรูปทรงของอาคาร ก่อตัวขึ้นจากพฤติกรรมการใช้งานของผู้คนภายใน รูปแบบของวัสดุปิดผิวอาคาร หรือฟาซาด (Façade) ก็ต้องสะท้อนตามพื้นที่การใช้งานภายในเช่นกัน และการเลือกใช้งานวัสดุแต่ละประเภท ก็ต้องตอบสนองต่อความต้องการที่หลากหลาย ตัวอย่างเช่น พื้นที่สำหรับระบบไฟฟ้าภายในอาคาร ที่ต้องมีการป้องกันแดดลมฝน แต่ก็ต้องการระบายความร้อน ให้อากาศถ่ายเทได้สม่ำเสมอ เพื่อประสิทธิภาพที่ดีของระบบการทำงาน หรือพื้นที่นั่งทำงาน/นั่งประชุมของพนักงาน ที่ต้องการแสงสว่างเพียงพอ ในสภาวะอากาศที่อยู่สบาย มีระบบการระบายอากาศที่ดี ซึ่งจากประโยชน์ใช้สอยภายใน ก็นำมาสู่การออกแบบภาพลักษณ์ภายนอกของอาคารที่แตกต่างต่างกันไป ตามวัสดุตกแต่งที่เลือกใช้งาน ซึ่งก็มีปัจจัยเรื่องความแตกต่างของ คุณสมบติ รูปแบบ พื้นผิว หรือวิธีการติดตั้ง ผสมผสานกับการสร้างสรรค์แนวคิดในการออกแบบสถาปัตยกรรมที่หลากหลาย

ซึ่งวัสดุอย่าง บานเกล็ดอลูมิเนียม (Aluminium Louver) จาก FAMELINE ก็เป็นหนึ่งในวัสดุตกแต่งผิวอาคารที่สถาปนิกนิยมใช้งานกันมากที่สุด ซึ่งเหตุผลหลักก็คงต้องยกให้กับความแข็งแรงทนทาน และการเป็นวัสดุที่ยืดหยุ่นตัวได้ดีของ ‘อลูมิเนียม’ (ที่เป็นหนึ่งในโลหะที่ถูกใช้งานในอุตสาหกรรมก่อสร้างมากที่สุดในโลก) ทำให้มีรูปแบบ รูปทรง ขนาด สีสัน และการใช้งานที่หลากหลาย รวมถึงมีน้ำหนักที่เบากว่าวัสดุอื่นๆ ในขนาดที่เท่ากัน สามารถใช้งานกับอาคารได้หลากหลายประเภท ทั้งการสร้างใหม่ หรือปรับปรุงต่อเติม ซึ่งไม่เป็นภาระต่อโครงสร้าง เนื้อวัสดุไม่ผุกร่อน ไม่เป็นสนิม ไม่ลามไฟ เป็นวัสดุที่นำกลับไปรีไซเคิลได้ 100% ช่วยให้นักออกแบบสร้างสรรค์ความสวยงามของสถาปัตยกรรมได้อย่างไร้ขีดจำกัด

รูปแบบของบานเกล็ดอลูมิเนียมที่หลากหลาย

เนื่องจากการติดตั้งที่สะดวกรวดเร็วของบานเกล็ดอลูมิเนียม ทำให้สามารถนำไปดัดแปลงในด้านการใช้งานได้ตามความคิดสร้างสรรค์ของนักออกแบบ แต่ก็มีรูปแบบของบานเกล็ดอลูมิเนียมบางรุ่น ที่เหมาะสมกับการใช้งานในบริเวณเฉพาะ ซึ่งจะทำให้ตัววัสดุนั้น แสดงศักยภาพในด้านการใช้งานได้อย่างเต็มที่

ตัวอย่างเช่น บริเวณที่ต้องการบดบังแสงแดดและความร้อน แต่ก็ต้องการให้มีช่องเปิดสำหรับระบายอากาศ เพื่อช่วยลดอุณหภูมิของพื้นที่ภายในด้วยวิธีแบบธรรมชาติ ลดการใช้พลังงานภายในอาคาร และช่วยยืดอายุการใช้งานของผิวผนังหลักของอาคาร

ก็สามารถเลือกใช้เป็น แผงบังแดด (Sun Louver) ที่มีรูปทรงและเป็นแผ่นขนาดใหญ่ เช่น AF-Series ที่เป็นแผงบังแดดขนาดใหญ่ รูปทรงปีกเครื่องบิน (Aerofoil) มีขนาดของแผ่นให้เลือกหลากหลาย ตั้งแต่หน้ากว้าง 50-600 มิลลิเมตร ติดตั้งได้ทั้งแนวตั้งและแนวนอน ในองศาที่แตกต่างกันถึง 3 ระดับ ได้แก่ 90 / 60 / 45 องศา ขึ้นอยู่กับตำแหน่งในการสร้างร่มเงาให้กับพื้นที่ในบริเวณนั้นๆ นอกจากนี้ยังมีรุ่นพิเศษที่ชื่อว่า ‘AF-Moveable’ ซึ่งสามารถเลือกปรับระดับองศาของแผ่นได้ตามความต้องการ จากการควบคุมผ่านรีโมทด้วยระดับอัตโนมัติ ทำให้จังหวะของแผงบังแดดตอบโจทย์การใช้งานได้แม่นยำมากขึ้น

ส่วน บริเวณที่ต้องการบดบังแสงแดด และพรางสายตา เพื่อปกปิดการใช้งานด้านใน แต่ก็ยังมีมุมมองจากภายนอกที่ดูสวยงามกลมกลืนไปกับตัวอาคาร ก็สามารถเลือกใช้เป็นระแนงบังแดด ที่มีระยะห่างของช่องว่างระหว่างแผ่นน้อยลง เช่น รุ่น C-Series หรือแผงบังแดดอลูมิเนียมรูปตัวซี ที่มีลักษณะขอบแผ่นมนโค้ง สามารถติดตั้งได้ทั้งในรูปแบบของฟาซาด (Façade) หรือรูปแบบแขวน (Overhanging) หรือรุ่น Tube-Series ที่เป็นแผงบานเกล็ดรูปทรงกล่องสี่เหลี่ยมผืนผ้า ซึ่งเป็นรายละเอียดที่ดูเรียบง่าย เหมาะสมกับพื้นที่ที่ต้องปกปิดเพื่อความสวยงาม แต่ก็ยังสามารถระบายความร้อนได้ดี

หรือเลือกใช้งานเป็น ระแนงอลูมิเนียมทรงกล่อง รุ่น Litewood by Fameline ที่มีความสวยงามของลวดลายไม้แบบธรรมชาติ มีสีสันต่างๆ ให้เลือกใช้งานถึง 8 เฉดสี มาพร้อมขนาดหน้ากว้าง 12, 25, 50 และ 100 มิลลิเมตร สามารถติดตั้งแบบคละสีหรือคละไซส์ (Multi-Panel) ได้ในขาจับเดียว เป็นการเพิ่มมิติที่ตื้นลึกให้กับการออกแบบระแนงบังแดด ที่ใช้ลักษณะของการตกแต่ง เพื่อให้พื้นที่ผิวอาคารมีความโดดเด่น และกลมกลืนไปกับสภาพแวดล้อมได้มากยิ่งขึ้น

หรือหากเป็นบริบทในเขตพื้นที่ร้อนชื้น ที่มีพายุฝนเป็นประจำ ก็ต้องการ วัสดุที่สามารถป้องกันการไหลผ่านของน้ำ ละอองน้ำ รวมถึงมีความแข็งแกร่งไม่ผุกร่อนไปตามสภาพอากาศ และมีระยะห่างของช่องว่างระหว่างบานเกล็ดที่เหมาะสม ทำให้มีคุณสมบัติในการถ่ายเทอากาศได้ดี ก็สามารถเลือกใช้เป็นบานเกล็ดอลูมิเนียม ในรุ่น Z-Series หรือบานเกล็ดระบายอากาศอลูมิเนียมรูปตัวแซด ที่ถูกออกแบบตัวแผ่นมาให้มีบางส่วนที่ซ้อนทับกัน เพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันละอองฝนสาดเข้าสู่ภายในอาคาร ซึ่งมีขนาดความกว้างของแผ่น ให้เลือกใช้งานตามสัดส่วนของอาคาร หรือรุ่น Performance Louvers ที่เป็นบานเกล็ดอลูมิเนียมคุณภาพสูง ผ่านมาตรฐานการทดสอบ BS EN 13030: 2001 จากยุโรป ในเรื่องการทดสอบประสิทธิภาพบานเกล็ดอะลูมิเนียมภายใต้ฝนจำลอง ซึ่งสามารถป้องกันน้ำฝนได้ในระดับสูง โดยที่อากาศยังถ่ายเทได้สะดวก

ซึ่งแนวคิดในการเลือกใช้งานบานเกล็ดอลูมิเนียมแต่ละรูปแบบ ก็เป็นการส่งเสริมความมั่นใจให้ผู้ใช้งานพื้นที่ภายใน และช่วยเติมเต็มแนวคิดที่รูปแบบ (Form) ของงานสถาปัตยกรรม เกิดมาจากการตอบโจทย์ด้านประโยชน์ใช้สอย (Function) และเป็นการเพิ่มคุณภาพการใช้ชีวิตของมนุษย์ให้ดียิ่งขึ้น พร้อมกับความยั่งยืนของสถาปัตยกรรม ผ่านเลือกใช้วัสดุปิดผิวอาคารที่เหมาะสมนั่นเอง

สอบถามข้อมูลผลิตภัณฑ์: http://m.me/famelinegroup

ติดตามข้อมูลผลิตภัณฑ์: https://lin.ee/gXR26yi

ดูข้อมูลผลิตภัณฑ์เพิ่มเติม: https://anyflip.com/bookcase/yisuh

COMPOSITE PANEL

SOLID CLADDING

CEILING SYSTEM

SMART ARCHITECTURE

ARCHITECTURAL LOUVERS

TEXTILE ARCHITECTURE